Još jedna mala opština u Vojvodini, opština Kovačica, deo je Južnobanatskog okruga. Na 84% površine ove opštine, nalaze se obradive površine, tako da se stanovništvo pretežno bavi poljoprivrednom proizvodnjom. Najviše je zastupljeno ratarstvo, a u poslednje vreme i povrtarstvo. Od industrijskih grana, prisutna je prehrambena industrija, industrija obuće, drvna i industrija plastike. Savremeni način života, s visokom količinom generisanog otpada iz industrijskih proizvodnji, nameće potrebu organizovanog upravljanja otpadom u cilju održivosti ekosistema.
Poslednjih godina otvoren je veći broj samostalnih zanatskih radnji koji se bave proizvodnjom obuće, preradom drveta i sl. Skupština opštine Kovačica izglasala je Odluku o obavljanju komunalnih delatnosti na teritoriji opštine Kovačica, kojom se reguliše održavanje čistoće u naseljenim mestima, odvođenje atmosferskih otpadnih voda i iznošenje i deponovanje smeća i fekalija. U Kovačica, gde je oformljeno pet odeljenja, poslove upravljanja komunalnim otpadom obavlja odeljenje za urbanizam.
Lokalne deponije sanirane
Po planu razvoja opštine Kovačica, upravljanje otpadom se sprovodi po propisanim uslovima i merama postupanja sa otpadom u okviru sistema sakupljanja, transporta, tretmana i odlaganja otpada, uključujući i nadzor nad tim aktivnostima i brigu o postrojenjima za upravljanje otpadom posle njihovog zatvaranja. Procenjuju da je to oblast sa najviše uticija na sve aspekte životne sredine, a na koju se u predmetnom strateškom vremenskom period može značajno uticati je generisanje i odlaganje otpada, i prema tome upravljanje njime. Odvoz smeća se obavlja organizovano u svim mestima, preko uspostavljenog partnerstva lokalne zajednice i privatnog sektora.
Lokalne deponije su sanirane, kao prelazna deponija ostala je deponija u blizini naseljenog mesta Samoš. Ciljevi integralnog upravljanja otpadom u najvećoj meri su: smanjivanje generisane količine otpada; smanjivanje količina otpada odloženog na deponije primenom primarnog izdvajanja korisnog otpada; smanjivanje udela biodegradabilnog otpada u deponovanom komunalnom otpadu; smanjivanje negativnog uticaja deponovanog otpada na životnu sredinu i ljudsko zdravlje; upravljanje generisanim otpadom po principu održivog razvoja; iskorišćavanje otpada za proizvodnju energije.
Čeka se na regionalnu deponiju
Savremeni pristup upravljanja čvrstim komunalnim otpadom mora da tretira otpad od njegovog nastanka do konačnog zbrinjavanja, sa osnovnim ciljem uspostavljanjem celovitog sistema upravljanje otpadom u skladu sa Nacionalnom strategiom i postojećim evropskim zahtevima i standardima. I opština Kovačica, centralizacijom tretmana otpada, biće povezana sa opštinama Zrenjanin, Sečanj, Žitište, Titel i Opovo, u okviru Regionalne deponije Zrenjanin. Planom je predviđeno da opštine Sečanj, Titel i Kovačica – s obzirom na relativno malu udaljenost od grada Zrenjanina i veoma male količine produkovanog otpada na godišnjem nivou – ne poseduju transfer-stanice, odnosno da sav otpad koji prethodno ne izdvoje na svojoj teritoriji, direktno transportuju na regionalnu deponiju. To znači da će stanovnici Kovačice primarno pristupati razdvajanju plastike, stakla, papira i kartona. Ostale količine generisanog komunalnog otpada se odnose iz svih domaćinstava na regionalnu deponiju.
Proces tretitanja komunalnog otpada
Veoma važan zadatak u tom biće obezbeđenje dovoljnog broja potrebnih posuda za smeće i transportnih vozila, tako da se obezbedi efikasno i održivo prikupljanje i transport ukupne količine čvrstog komunalnog otpada generisanog u domaćinstvima, javnim institucijama, preduzećima i drugim generatorima čvrstog komunalnog otpada u regionu. Sav otpad koji se doveze na lokaciju regionalne deponije bilo direktno iz domaćinstava, bilo sa transfer-stanica prvo prolazi kroz postrojenje za tretman otpada. Na ovom postrojenju, otpad bi bio podložen mehaničkim i biološkim tretmanom, u zavisnosti od kompozicije otpada koji se tretira. Nakon sekundarne separacije otpada, zbog izdvajanja korisnih reciklabila, kao sto su plastika, metali, staklo i papir, oni se mogu prodavati na tržištu kao sekundarne sirovine.
Selekcija otpada, foto: www.cistoca.co.rs
Ostatak otpada koji je u najvećoj meri biodegradabilan otpad biva podložen biološkim tretmanom kako bi se dobili vredni produkti kao što su biogas i kompost koji imaju svoju tržišnu vrednost. Druga mogućnost tretitanja komunalnog otpada je njegovo spaljivanje i proizvodnja električne energije ili vodene pare koji se dalje mogu plasirati na tržište. Razvoj partnerstva za privrednim subjektima i privatnim sektorom kroz razvoj sistema ekonomski održivih komponentin integralnog sistema upralvljanja otpadom.
Podizanje ekološke svesti
Stanovnici Kovačice imaju razvijene navike radvajanja i sakupljanja otpada dobrim delom i zahvaljujući uticaju nevladinog sektora u opštini, Ekološkog pokreta opštine Kovačica. Tako se na primer često organizuju akcije sakupljanja poljoprivrednog ambalažnog otpada. Radi se o ambalaži od poljorivrednih hemikalija i sredstava koja zahtevaposeban tretman. Uvek je odličan odziv u Kovačici, Padini, Debeljači i Crepaji. Ovakve akcije su od velikog značaja, jer se ambalaža prikuplja na adekvatan način, umesto da se spaljuje ili baca u prirodu. Time poljoprovrednici iz opštine Kovačica dokazuju da su savesni građani. Zahvaljujući tom angažovanju, Ekološki pokret opštine Kovačica dobio je kontejner za prikupljanje reciklažnog materijala i info-tablu od kompanije Vetropark iz Kovačice. To će naravno voditi izgradnji novih navika građana i boljem tretmanu otpada.
Pored toga intenzivno rade na edukaciji, posebno poljoprivrednika jer je to najzastupljenija grana privređivanja. Te edukacije se ne odnose samo na tretmane otpada već i prevenciju stvaranja otpada, na primer o zdravim načinima bavljenja poljoprivredom, tretmanima biljaka neagresivnim sredstvima i slično. Time u stvari ukazuju na pravi pristup problem tretmana otpada, odnosno prevenciju i primenu svih načina da se primarno otpad što manje generiše.
Lajkujte EkoVest na Facebooku
Zapratite EkoVest na Twitteru
Tekst: Majda Adlešić
Foto: Opština Kovačica
Share this: